Koen van Andel

Benieuwd hoe het herboren Van Andel-orgel klinkt in de Broederenkerk te Deventer? Luister dan op YouTube naar twee werken waarmee mijn vader, Wout van Andel, het instrument presenteert.Hij speelt een koraalbewerking en (delen uit) een Partita. Beide werken zijn – min of meer toevallig – gebaseerd op de aloude melodie van ‘Herr Christ, der einig’ Gottes Sohn’ én van beide werken is het onzeker wie de componist is. N.B.: deze opnames zijn nog met relatief eenvoudige apparatuur gemaakt, en onder niet-optimale opnamecondities. Bovendien wacht het tongwerk nog op een definitieve revisie en herintonatie. Op termijn, als alle naschokken van de intensieve (!) overplaatsing achter de rug zijn, hoop ik nog…

Op vrijdag 30 november 2018 verzorgde het Groot Omroepkoor o.l.v. Peter Dijkstra in de Jacobikerk te Utrecht het Vrijdagavondconcert voor AVROTROS Klassiek op NPO Radio 4. Leo van Doeselaar begeleidde op orgel ‘Laudes Organi’ van Kodály en speelde solo delen uit ‘Játékok VI’ van Kurtág. Bij dit concert mocht ik als registrant meedoen.Het gehele concert is hier terug te luisteren én te zien! In het kader van de onthaasting en de liefde voor muziek en cultuur beveel ik natuurlijk aan het concert van begin tot eind op je in te laten werken, maar goed, voor wie, meegesleept in de vaart der volkeren, vervuld is van eigentijds ongeduld, of per se…

Op zondag 16 september 2018 is tijdens een viering het Van Andel-orgel officieel en feestelijk in gebruik genomen op zijn nieuwe locatie: de Broederenkerk te Deventer. Het instrument werd daarbij bespeeld door Ton Zwartkruis, organist van de Broederenkerk, die er gemengd koor en gemeentezang mee begeleidde en bovendien enkele solowerken uitvoerde. Precies een half jaar eerder, op 16 maart, werd het Van Andel-orgel met een groot konvooi vanuit Utrecht in Deventer afgeleverd. Gedemonteerd, in duizenden stukjes… In de tussentijd is er honderden uren aan het orgel gewerkt – langer dan je van tevoren inschat, want net als bij een verbouwing kom je altijd extra werk en complicaties tegen. Maar mede…

Begin 2006 bouwde ik mijn orgel op in de Utrechtse Sint-Gertrudiskerk – een prachtige locatie, qua ontwerp, sfeer én akoestiek. Maar nu, voorjaar 2018, na ruim twaalf jaren, heb ik het inmiddels met het gebouw vergroeide instrument ontworteld, gedemonteerd en verwijderd; kort daarna, met Pasen (1 april 2018) is de R.K. Sint-Gertrudiskerk definitief gesloten en in de verkoop gegaan, met een (mij) vooralsnog onbekende bestemming. Mijn orgel dreigde door de kerksluiting op straat te komen staan, maar na een lange en spannende zoektocht heb ik gelukkig een eveneens schitterende nieuwe locatie gevonden! Alhoewel, nieuw? Het gaat om de Broederenkerk te Deventer (officieel de R.K. Sint-Lebuinuskerk), die in eerste aanleg dateert…

Laurens de Man, alom gelauwerd pianist en organist, brengt een primeur: twee werken uit de bundel l’Organiste van César Franck (1822 – 1890), gespeeld op het Van Andel-orgel, met gebruikmaking van de variabele Tremolo! Luister naar de sfeervolle en lyrische delen Poco lento no. 5 in c en Non troppo lento no. 4 in E en vergeet vooral niet een bezoek brengen aan de website van Laurens, om daar een mooi concert in zijn agenda uit te zoeken of meer te weten te komen over zijn onlangs verschenen cd. Stuk voor stuk aanraders!

In 2017 is een bijzondere Tremolo aan het Van Andel-orgel toegevoegd. Met één registerknop kan het vibrato-effect in snelheid en sterkte gevarieerd worden, zelfs tijdens het spelen! En dat alles zonder elektr(onic)a, puur en klassiek op orgelwind! Door de knop in en uit te schuiven kan de sterkte traploos worden geregeld, door de knop te draaien kan de snelheid traploos worden geregeld (zie de demonstratie). Uiteraard kan de knop ook op één stand worden gezet voor een constante instelling zoals bij een normale tremulant. Het idee is ooit ontstaan doordat er met veel tremulanten altijd wat aan de hand is: je vindt ze te snel, te diep, of allebei, en…

Het is bijna Kerstmis én het is het ‘Reger-jaar’ 2016, waarin menigeen aandacht besteedt aan de 100 jaar geleden overleden componist Max Reger (1873-1916). Een ideaal moment om vanuit de R.K. Sint-Gertrudiskerk te laten horen hoe Max Reger het kerstfeest verklankte in zijn koraalvoorspel over het kerstlied ‘Vom Himmel hoch, da komm’ ich her‘. Wout van Andel bespeelt het hoofdorgel van Valckx & Van Kouteren. Neem gauw een kijkje op YouTube! De os en de ezel zijn al van de partij. U ook?

Opnieuw zorgt Matthijs Visscher voor een fraaie presentatie in beeld en geluid van het Van Andel-orgel, deze keer met de partita ‘Ach wie nichtig, ach wie flüchtig‘ van Georg Böhm. Leuk detail: tussen deze video en de vorige door heeft Matthijs op het concours van Stichting Groningen Orgelland de eerste juryprijs en de publieksprijs gewonnen. Een eer als je orgel door een prijswinnaar wordt bespeeld!

Nog meer videobeelden van het Van Andel-orgel: op YouTube staat vanaf nu de Sonate in d van Baldassare Galuppi, uitgevoerd door Matthijs Visscher.

RTV Apeldoorn heeft op YouTube een uitzending geplaatst van het Requiem van Fauré dat op 15 november 2015 werd uitgevoerd in de Grote Kerk te Apeldoorn door het Gelders Bach Collegium en leden van het Utrechts Kamerkoor, Janko Fraanje (bariton), Heleen Bongenaar (sopraan) en Wout van Andel (orgel) onder leiding van Wolfgang Lange.